Notatki

• {#1} Zawody związane z końmi – Wikipedia:
  • społeczność (stan, kategoria, warstwa, zbiór) chłopstwa:
    • stangret, forszpan — powożący końmi w bryczce lub karecie, będący w służbie u właściciela pojazdu, często ubrany w liberię
    • fornal — najemny robotnik rolny pracujący końmi i je obsługujący w folwarkach (por. np. kontrakt z 1854 r. AP Poznań Mycielscy Kobylepole-Gałowa 53/942/0/3.10/1091
    • foryś — konny pachołek rozświetlający światłem drogę karecie lub pomocnik stangreta
  • tytularni urzędnicy dworscy:
    • koniuszy — zarządca stadnin i stajni na dworach królewskich i magnackich; później tylko zaszczytny tytuł
• {#2} Włodarz:
  • Wikipedia (hasło) — zarządca odpowiedzialny przed właścicielem majątku ziemskiego za jego stan lub w ograniczonym zakresie osoba odpowiedzialna za stan prac w polu. (…) W okresie późniejszym (do XIX w.) włodarze byli wybierani przez właścicieli dóbr ziemskich z chłopów i odpowiadali za stan prac polowych w folwarkach.
  • Waldemar Fronczak, forum PTG 15.05.2008 (dziękuję!):„Jeśli chodzi o włodarza[,] zwanego czasami włódarzem, to określano te[ż] tym mianem oficjalistę, który nadzorował roboty końmi, w szczególności jakość i ilość wykonanych upraw i obrokowania koni. Na włódarza najczęściej awansowano najlepszego doświadczonego fornala. W majątku bratoszewickim u Rzewuskich, na Nowy Rok, włodarze wraz ze swoją ekipą fornali, odświętnie odziani i z batami[,] stawali półkolem przy stawie obok pałacu i zaczynali strzelać z batów. Najpierw pojedynczo, a później seriami lub salwami. To był istny pokaz sztuki. Dziedzic wychodził wówczas na schody z towarzyszeniem gości i służby niosącej tacę pełną kieliszków, którym częstowano fornali”.
  • Aleksander Mroczkowski, Seweryn Bieszczad, rycina włodarza, 1881 (por. Antykwariat Poliart Beata Kalke, 42-690 Koty, dziękuję!; Tydzień Polski nr 8 z 20.02.1881 s. 61)

Źródła

• {#1} Akt urodzenia Michała Kalinowskiego █ (MR04734). Akta urodzeń, małżeństw i zgonów stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Praszce 1862 (MR05284-131), parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Praszce; miejsce w źródle: 145/1862; przechowuje: Archiwum Państwowe w Łodzi, miejsce w repozytorium: PL/39/1635/0/-/131 SzwA jedn. 25460725
  
  Działo się w Praszce dnia dwudziestego siódmego Września tysiąc ośmset sześćdziesiątego drugiego roku, o godzin ie dziesiątey rano. Stawił się Michał Kalinowski fornal lat dwadzieścia dziewięć liczący, w Strojcu zamieszkały, wobecności Jakoba Kokot lat pięćdziesiąt i Łukasza Baryły lat czterdzieści liczących obudwoch włodarzy w Strojcu zamieszkałych, i okazał nam dziecię płci męskiej urodzone w Strojcu dnia wczorajszego ogodzinie osmej wieczorem z Petronelli z Kokotow iego małżonki lat dwadzieścia trzy mającey. Dziecięciu temu na chrzcie świętym odbytym w dniu dzisieyszym nadane zostało imię Michał, a rodzicami iego chrzestnemi byli xiądz Jozef Kamincki i Tekla Naczyńska. Akt ten stawającemu i świadkom przeczytany przez nas tylko podpisanym został, gdyż stawający i świadkowie pisać nie umieją.
  odpis: 23.10.2009 Wrocław, Centrum Historii Rodziny we Wrocławiu, mikrofilm FHL 715836 DGS 7999625 (ASC Praszka 1856-1865)
• {#2} Akt urodzenia Marianny Kalinowskiej (MR04739). Akta urodzeń, małżeństw i zgonów stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Praszce 1867 (MR05284-136), parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Praszce; miejsce w źródle: 22/1867; przechowuje: Archiwum Państwowe w Łodzi, miejsce w repozytorium: PL/39/1635/0/-/136 SzwA jedn. 25460730
  
  Działo się w Prażce dnia drugiego lutego tusiąc ośmset sześćdziesiątego siódmego roku, o godzinie dziesiątej rano.  Stawił się Michał Kalinowski fornal lat trzydzieści trzy liczący, w obecności Strojcu zamieszkały, w obecności Jakoba Kokota lat pięćdziesiąt i Łukasza Baryły lat tyleż liczących, obudwoch włodarzy w Strojcu zamieszkałych  i okazał nam dziecię płci żeńskiey urodzone w Strojcu dnia wczorajszego o godzinie trzeciej rano z Petronelli z Kokotów iego małżonki lat trzydzieści mającey. Dziecięciu temu na chrzcie świętym odbytym w dniu dzisieyszym nadane zostało imię Maryanna, a rodzicami iego chrzestnemi byli Franciszek Włodarski i Maryanna Pilawka. Akt ten stawającem i świadkom przeczytany, przez nas tylko podpisanym został, gdyż stawający i świadkowie pisać nie umieją.
  odpis: 23.10.2009 Wrocław, Centrum Historii Rodziny we Wrocławiu, mikrofilm FHL 768053 rozdziały 5-9 DGS 8027939 (ASC Praszka 1866-1870)

Rekordy linkujące

• wyszukiwarki internetowe — nie